Asgari ücrete ek zam! Staj ücreti, 65 yaş aylığı, engelli aylığı, işsizlik maaşı… İşte yeni asgari ücretle değişecekler

Asgari Ücret Tespit Komisyonu bugün toplanarak oy birliği ile yeni asgari ücreti belirleyecek. Masada işçi, işveren ve devlet tarafı yer alacak. Her kesimin farklı talepleri olacak ve ortak bir fikir ile yeni asgari ücret belirlenmiş olacak. İşçi ve işveren tarafı SGK primlerinden devletin fedakarlık yapmasını ve bununla birlikte bir zam oranının belirlenmesini talep ediyor.

2022 yılı için Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan asgari ücrete yüzde 50 zam yapıldığını açıklamış ve yeni maaşların 4253 lira olacağını duyurmuştu. Aradan 6 ay geçtikten sonra artan enflasyon rakamları nedeniyle asgari ücrete yeniden zam yapılması gerekliliği ortaya çıktı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın talimatıyla Asgari Ücret Tespit Komisyonu yeniden toplanma kararı aldı.

İşsizlik maaşı

Çalışanın ortalama brüt kazancının yüzde 40’ı kadar işsizlik maaşı ödeniyor. En fazla işsizlik ödeneği ise aylık brüt asgari ücretin yüzde 80’ini geçemiyor. Mevcut olarak işsizlik maaşı en düşük 1986 lira, en yüksek de 3972 lira olarak ödeniyor. İşsizlik maaşından yüzde 0.00759 oranında da damga vergisi kesintisi yapılıyor. Açıklanacak yeni rakamla birlikte işsizlik maaşları da netleşmiş olacak.

Borçlanma

Emekli olmak isteyen ancak prim gün sayısı yeterli olmayanlar için tanınan doğum ve askerlik borçlanması tutarı da asgari ücret zammı kadar arttı. Mevcut olarak en düşük günlük prim 53 lira 38 kuruş, en yüksek prim ise 400 lira 32 kuruşa çıkmıştı. Yeni asgari ücretle birlikte bu rakamlar da artmış olacak.

65 yaş aylığı

65 yaş aylığına yapılacak zam tutarı, 2022 asgari ücret maaşının belirlenmesi ardından duyurulmuştu. Buna göre 65 yaş aylığı 1296 TL olarak belirlenmişti. Yeni asgari ücretle birlikte 65 yaş aylığı da değişecek ve yükselecek.

Engelli aylığı

2022 yılı ilk 6 ayı için yüzde 40-69 oranlarında engelliliği bulunanlar için engelli aylığı 865 lira, yüzde 70 ve üzerinde engellilik oranı olanlar için ise engelli aylığı 1298 lira, engelli yakını aylığı da 865 lira olarak belirlenmişti. Asgari ücret zammıyla bu tutarlar da artmış olacak.

2022’de isteğe bağlı sigorta primi en düşük 1.601,28 lira iken en yüksek 12.009,60 lira olmuştu. Bu rakamların da asgari ücrete gelecek zam oranında artacak.

BES

Çalışanların her ay brüt maaşlarından yüzde 3 kesilerek, Bireysel Emeklilik Sistemine (BES) aktarılıyor. 45 yaş altı çalışanların işverenleri tarafından sisteme dahil edilmesine imkan tanıyan otomatik BES’te maaşlardan yapılan kesinti tutarı da artacak.

Örnek vermek gerekirse 10 yıldır asgari ücretli olarak aynı işyerinde çalışan kişinin alacağı kıdem tazminatı 50040 lira oluyordu. Yeni yapılacak düzenlemede brüt asgari ücret ne kadar artarsa çalışanların kıdem tazminatları da bu oranda artacak. (Not: Kıdem tazminatı olarak hesaplamıştır. İhbar tazminatı ve diğer özlük haklarına ilişkin hesaplar katılmamıştır. Sadece oranın belli olması için kıdem tazminatı baz alınmıştır.)

Rapor ücretleri

Asgari ücretliler 2022 yılı için ayakta tedavide günlük 111.2 lira, yatarak tedavide de 83.40 lira günlük rapor parası alıyordu. Asgari ücrete gelecek zam oranı kadar bu tutarlar da artacak.

Yılbaşında yapılan düzenleme ile devlet asgari ücretten gelir vergisi almama kararı almıştı. Böylece işverene yararlı olan hamle gerçekleştirilmiş ve zam üzerinde işverene düşen yükün bir kısmını devlet karşılamıştı. Bununla birlikte Asgari Geçim İndirimi de iptal olmuş, asgari ücret dışında kalanlar da AGİ’yi alamamıştı ve çalışanların maaşları en az 268 en fazla 456 lira gerilemişti. (Zamsız AGİ tarifesine göre, AGİ asgari ücrete yapılan zam oranında artırılıyordu.)